Apel logopedów w sprawie projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych
Szanowni Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej
Apel logopedów w sprawie projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12355717/katalog/12849394#12849394)
Środowisko logopedów apeluje do Państwa o:
- wycofanie zawodu logopedy wykonywanego w ramach podmiotów niemedycznych z listy zawodów, które obejmuje ww. projekt (Art. 1. ust.1. pkt 1. lit. e.),
- poparcie dla opracowania odrębnej ustawy o zawodzie logopedy i utworzenia samorządu zawodowego – Izby zawodowej logopedów (Art. 17.1. Konstytucji RP: W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. i Art. 17. 2. Konstytucji RP: W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej),
- poparcie dla regulacji ścieżki kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Uzasadnienie:
Interdyscyplinarna specyfika wykonywania zawodu logopedy oraz ścieżka kształcenia znacznie odbiegają od charakteru pracy i ścieżek kształcenia pozostałych zawodów ujętych w projekcie ustawy o niektórych zawodach medycznych. Logopedzi w odróżnieniu od większości zawodów medycznych wymienionych w ustawie kwalifikacje zawodowe zdobywają na wydziałach humanistycznych, muszą też legitymować się wykształceniem magisterskim.
Ogromna większość logopedów pracuje z małymi dziećmi, dziećmi w wieku przedszkolnym i szkolnym, posługując się wachlarzem metod z wielu dyscyplin: od metod specyficznie logopedycznych poprzez lingwistyczne, pedagogiczne, psychologiczne i medyczne, a sama logopedia jest dziedziną z pogranicza biologii, medycyny, psychologii, lingwistyki, psychoterapii i pedagogiki i neuronauk. Logopedzi stale podnoszą swoje kwalifikacje, zdobywają uprawnienia i certyfikaty uprawniające do stosowania wielu różnorodnych metod.
Logopedów szczególnie niepokoi w projekcie ustawy zapis o ochronie tytułu zawodowego logopedy – wejście w życie ustawy w aktualnym brzmieniu niesie w konsekwencji m.in. utratę uprawnień do tytułu zawodowego i konieczność kolejnej weryfikacji już wielokrotnie sprawdzanych kompetencji, co za tym idzie – dewaluację statusu zawodowego logopedy. A przecież logopedzi nabyli to prawo w ramach wykształcenia, są logopedami niezależnie od miejsca pracy. To, że pracują w innych podmiotach niż resort ochrony zdrowia, wiąże się z tym, że nie ma w nim dużych możliwości zatrudnienia.
Podkreślić należy w tym miejscu, że miejsc pracy dla logopedów w resorcie ochrony zdrowia jest bardzo mało – wg szacunków tylko ok. 12% czynnych zawodowo logopedów znajduje zatrudnienie w resorcie ochrony zdrowia, a i to rzadko kiedy w pełnym wymiarze czasu pracy.
Struktura zatrudnienia logopedów wskazuje na proporcjonalnie znacznie mniejszą liczbę logopedów funkcjonujących zawodowo w placówkach resortu zdrowia niż w pozostałych instytucjach publicznych i niepublicznych – w resorcie edukacji, w gabinetach prowadzonych w ramach działalności gospodarczej, nie będących podmiotami leczniczymi, w stowarzyszeniach oraz innych placówkach.
Niemała grupa logopedów wykonuje swoje zadania zawodowe w ramach działalności gospodarczej – jednoosobowej lub poprzez zatrudnienie w niepublicznych/prywatnych gabinetach, centrach terapii/poradniach. Projekt ustawy zakłada likwidację tej formy świadczenia pracy, co niesie za sobą wizję utraty pracy przez wielu logopedów lub konieczność dostosowania się do nowych, kosztownych warunków.
Rzesza pacjentów znajduje opiekę terapeutyczną właśnie w profesjonalnie działających gabinetach prywatnych. Ograniczenie wykonywania świadczeń logopedycznych jedynie do resortu ochrony zdrowia niesie tym samym negatywne skutki dla pacjentów: zmniejszenie dostępu do diagnozy i terapii logopedycznej i/lub zwiększenie kosztów terapii logopedycznej, zamykanie małych, dostępnych blisko domu pacjenta gabinetów logopedycznych.
Chcemy, by nasz zawód posiadał odrębną ustawę o zawodzie logopedy, regulującą nasze prawa i obowiązki. Projekt procedowany przez Sejm w obecnym brzmieniu godzi w status logopedy oraz ogranicza nasze kompetencje zawodowe, ponadto w znacznej części zmusi nas do nieadekwatnych form kształcenia, doskonalenia i nadzoru.
Proponujemy utworzenie samorządów zawodowych oraz ujednolicenie standardów kształcenia i dalszego rozwijania swoich umiejętności w toku doskonalenia zawodowego.
Polski Związek Logopedów złożył do Ministerstwa Zdrowia stanowiska w sprawie projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych, przekazał również List Otwarty do MZ wraz z innymi podmiotami zainteresowanymi zmianami w ustawie.
Przygotowany jest wstępny projekt ustawy o zawodzie logopedy i izbie zawodowej logopedów, oraz standard praktyk zawodowych, który obecnie będzie konsultowany przez prawników, ośrodki akademickie oraz praktyków logopedów. Mamy nadzieję na współpracę z Ministerstwem Zdrowia w opracowaniu rządowej ustawy o zawodzie logopedy.
Zwracamy się z prośbą o uwzględnienie naszego stanowiska.
Zarząd Główny Polskiego Związku Logopedów