dr hab. prof. UKEN Danuta Łazarska

Danuta Łazarska – doktor habilitowany, profesor w Katedrze Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie; absolwentka filologii polskiej, studium dziennikarskiego i studiów podyplomowych z zakresu organizacji i zarządzania oświatą. Do 2001 roku pracowała jako nauczycielka języka polskiego w szkole podstawowej. W latach 2000–2003 była wizytatorem Kuratorium Oświaty w Krakowie i nadzorowała szkoły ponadgimnazjalne. W roku 2002, po uzyskaniu stopnia doktora, została zatrudniona w Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Od 2019 roku jest certyfikowanym tutorem pierwszego stopnia. Zainteresowania  naukowe i badawcze koncentruje m.in. na recepcji utworów literackich, dialogach pisarzy i znawców literatury, roli tekstów kultury oraz kontekstów w edukacji szkolnej i uniwersyteckiej, projektowaniu procesu kształcenia, relacji dydaktyki literatury z różnymi dyscyplinami naukowymi, przygotowaniu uczniów i nauczycieli polonistów do spotkań z Innym. Autorka licznych publikacji oraz współorganizatorka polskich i zagranicznych konferencji naukowych.  Od wielu lat prowadzi zajęcia również z zakresu glottodydaktyki dla studentów, nauczycieli (także polonijnych) w kraju i zagranicą.

Pełnione funkcje

• Kierownik Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego 2017–2018 i 2021–2024
• Członkini Senatu Uniwersytetu Pedagogicznego/Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej (kadencja 2020–2024)
• Organizatorka i koordynatorka Otwartych Seminariów Naukowych w ramach zebrań KDLiJP (2020–2024)
• Kierownik grantu (wraz z prof. UKEN Pawłem Sporkiem), realizowanego w IFP: Kompetentny nauczyciel – mistrz i wychowawca (2018–2023). Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego POWR.03.01.00-00-KN22/18
• Doradca ds. jakości kształcenia (Kompetentny nauczyciel – mistrz i wychowawca Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego POWR.03.01.00-00-KN22/18)
• Członkini Zespołu Programowego ds. Projektu Kompetentny nauczyciel – mistrz i wychowawca (IFP)
• Członkini Rektorskiej Komisji ds. Etyki Badań Naukowych UP (2020-2024)
• Zastępca redaktora naczelnego „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia II” (2022–2024)
• Członkini Rady Naukowej Instytutu Filologii Polskiej UKEN
• Członkini Rady Dyscypliny Literaturoznawstwo UKEN
• Członkini Zespołu ds. Jakości Kształcenia IFP (2013–2017)
• Koordynatorka ds. praktyk pedagogicznych w IFP (2004–2008)
• Członkini Rektorskiej Komisji ds. Praktyk Pedagogicznych (2004–2008)
• Ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli w zakresie literaturoznawstwa oraz zarządzania oświatą oraz zarządzania oświatą (2002–2011)
• Opiekunka naukowa Sekcji Dydaktycznej Studenckiego Koła Naukowego Polonistów (2015–2019).

Aktualnie

• Członkini Rady Naukowej Instytutu Filologii Polskiej UKEN
• Członkini Rady Dyscypliny Literaturoznawstwo UKEN
• Członkini redakcji „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia II”
• Członkini Rady Jakości Kształcenia i Zespołu ds. Planów i Programów Studiów oraz Kart Kursów dla kierunku filologia polska
• Koordynatorka kierunku filologia polska (IFP)
• Członkini Międzynarodowego Stowarzyszenia Studiów Polonistycznych z siedzibą w Krakowie (UJ)
• Członkini Akademickiego Centrum Badań Środkowoeuropejskich i Niemcoznawczych (UKEN)
• Członkini Komisji Edukacji przy KNoL
• Członkini Zespołu Dydaktycznego Rady Języka Polskiego przy PAN

Współpraca międzynarodowa (zajęcia, warsztaty, współorganizacja konferencji, Erasmus)

• IFP: zajęcia z metodyki języka polskiego dla nauczycieli polonijnych w ramach Kursu Języka Polskiego dla Nauczycieli z Zagranicy
• Litwa: Nacionalinė švietimo agentŭra, Stowarzyszenie Polonistów na Litwie, Uniwersytet Edukologiczny w Wilnie, obecnie Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej Akademii Edukacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie
• Ukraina: Żytomierski Uniwersytet Państwowy im. Iwana Franki
• Włochy: Università degli Studi di Napoli L’Orientale
• Szwajcaria: Polska Szkoła im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bazylei

Granty, projekty badawcze (koordynacja i udział)

Kompetentny nauczyciel – mistrz i wychowawca (IFP). Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego POWR.03.01.00-00-KN22/18; 2018–2023.

Prowadzone kursy

• seminaria licencjackie, magisterskie i doktorskie
• tutoring akademicki
• filozoficzne podstawy dydaktyki języka polskiego
• dydaktyka języka polskiego w szkole podstawowej
• dydaktyka języka polskiego w szkole ponadpodstawowej
• projektowanie kształcenia w szkole podstawowej
• projektowanie kształcenia w szkole ponadpodstawowej
• antropologiczne aspekty odbioru dzieła literackiego w szkole podstawowej
• uczeń szkoły podstawowej jako odbiorca literatury
• uczeń szkoły ponadpodstawowej jako odbiorca literatury
• warsztaty literackie w szkole podstawowej
• prawne i etyczne aspekty zawodu nauczyciela
• sztuka pisania

Wybrane publikacje

• Uczeń w roli publicysty. Przygotowanie piętnastolatków do życia społecznego
  w kształceniu polonistycznym, Kraków 2006.
• Osoba ucznia w świadomości studentów polonistyki. O związku literaturoznawstwa z dydaktyką,  Kraków 2015.
• Od personalizacji do tutoringu w uniwersytecie i szkole. O kształceniu nauczycieli języka polskiego, Kraków 2023 [książka napisana we współautorstwie z Pawłem Sporkiem].
• From Personalization to Tutoring at University and School. On the Education of Polish Language Teachers, Kraków  2023 [książka napisana we współautorstwie z Pawłem Sporkiem].

Publikacje pod redakcją

• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia II”, red. M. Jędrychowska, D. Łazarska, E. Mikoś, Kraków 2010.
• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia V”, red. D. Łazarska, Kraków 2014.
• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia X”, red. Z. Budrewicz, D. Łazarska, Kraków 2018.
• „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia X”, red. D. Łazarska, M. Pieniążek, P. Sporek, Kraków 2024.

Rozdziały w monografiach i artykuły naukowe w czasopismach (wybór)

• Od tekstu Tomasa Venclovy do lęków i niepokojów uczniowskich, [w:] Anatomia strachu : strach, lęk i ich oblicza we współczesnej kulturze, red. B. Bodzioch-Bryła, L. Dorak-Wojakowska, Kraków 2017, s. 547-558.
• Znaczenie poetyki i teorii literatury dla przyszłych nauczycieli polonistów, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia IX” red. M. Sienko, P. Sporek, Kraków 2018, s. 45-57.
• Co pomaga przyszłym nauczycielom i uczniom w interpretacji literatury? [w:] Język – lektura – interpretacja w dydaktyce szkolnej, red. E. Jaskółowa, M. Wójcik-Dudek, Katowice 2018, s. 85-98.
• Czytanie literatury. O roli utworów literackich nie tylko w świetle wypowiedzi znawców tematu, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia X” red. Z. Budrewicz, D. Łazarska, Kraków 2019,s. 157-169.
• „Gdyby nie wartości, nasz świat byłby „płaski”…” . Aksjologiczne rozważania uczniów w świetle myśli filozoficznej Józefa Tischnera, [w:] Polonistyka i świat wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość, red. M. Marzec-Jóźwicka, A. Karczewska, S. J. Żurek, przy współp. M. Nowak, Lublin 2019, s. 569-580.
• „I remember when at school…” . On the importance of autobiographical elements not only for their authors -the students of Polish studies, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, red. J. Fiszbak, Łódź 2020, nr 1, s. 359-375.
• Spotkania z literaturą. O dialogu międzykulturowym i kształtowaniu tożsamości nie tylko na godzinach polskiego (na przykładzie Eli-Saneli Katarzyny Pranić), [w:] Tożsamość na styku kultur. T. 4, red. I. Masojć i H. Sokołowska, Kraków 2021, s. 151-162.
• Karla Dedeciusa portret podwójny. O tłumaczu poezji polskiej i autorze refleksji o literaturze, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” 2022, Z. 22, s. 143-158.
• Poeci i znawcy literatury. O edukacyjnych walorach dialogów Czesława Miłosza i Tomasa Venclovy oraz Tadeusza Różewicza i Karla Dedeciusa, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio N, Educatio Nova” 2023, Vol. 8, s. 379-393.
• Woda i ziemia, czyli o tekstach Tomasa Venclovy i ich roli w kształceniu literacko-kulturowym uczniów liceum, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio N, Educatio Nova” 2024, Vol. 9, s. 363-376.

Pozostałe publikacje http://bgbase.up.krakow.pl/biblio/splendor/expertus3e.cgi?KAT=%2Fpublic%2Fexpertus%2Fpar%2Fbib%2F&FST=data.fst&FDT=data.fdt&ekran=ISO&lnkmsk=2&cond=AND&sort=-1&mask=2&F_00=02&V_00=%A3azarska+Danuta+

Udział w konferencjach krajowych i zagranicznych z referatem (wybór)

• I Kongres Dydaktyki Polonistycznej. Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra. Diagnozy i perspektywy (UJ 2013)
• II Kongres Dydaktyki Polonistycznej. Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie. Powszechność i elitarność polonistyki (UŚ 2015)
• VI Światowy Kongres Polonistów. Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy. Koncepcje. Perspektywy (UŚ 2016)
• III Kongres Dydaktyki Polonistycznej. Polonistyka w świecie wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość (KUL 2017)
• XVIII Jesienna Szkoła Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego. Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej (UP 2018)
• Tożsamość na styku kultur IV (UWW, Wilno 2019)
• Bohaterowie dziecięcej wyobraźni (UWr 2019)
• IV Kongres Dydaktyki Polonistycznej. Lekcja POLSKI(EGO). Praktyki edukacyjne wobec niepokojów XXI wieku (UAM 2019)
• Wiek XIX na lekcjach języka polskiego. Literatura – język – kultura – historia (UJD, UŚ, UŁ 2020)
• XIX Jesienna Szkoła Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego. Wobec współczesności. Język polski w reformowanej szkole ponadpodstawowej (UP 2020)
• XX Jesienna Szkoła Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego. Podmiotowość ucznia i nauczyciela polonisty – idee a rzeczywistość (UP 2023)
• VIII Światowy Kongres Polonistów. Filologia – od/nowa. Język-literatura-kultura w epoce cyfrowej (UJ 2023)
• VI Kongres Dydaktyki Polonistycznej. Niezgoda-opór-bunt w przestrzeni edukacyjnej (UWr 2024)

Działalność popularyzatorska, pedagogiczna i kulturalna

Prowadzenie w Polsce i poza jej granicami warsztatów dla nauczycieli języka polskiego, studentów i nauczycieli akademickich. Popularyzowanie wyników najnowszych badań m.in. nad szkolną i uniwersytecką recepcją literatury. Współorganizacja Forum Współpracy Edukacyjnej Kraków-Bazylea. Edycja I, Bazylea, Szwajcaria, 7-10 marca 2024r. (koordynowanie, prowadzenie warsztatów dla uczniów i nauczycieli). Prowadzenie warsztatów w ramach Forum Współpracy Edukacyjnej Kraków-Bazylea. Edycja II, Kraków, 24-27 października 2024 r. Współpraca ze szkolnymi opiekunami praktyk śródrocznych, indywidualne spotkania polonistyczne.

Odznaczenia i nagrody

• Medal Komisji Edukacji Narodowej za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania (2007)
• Medal Srebrny za Długoletnią Służbę (2018)

Nagrody JM Rektora

• II stopnia za niezwykłe zaangażowanie i solidną pracę nad organizacją praktyk szkolnych studentów polonistyki (2005)
• III stopnia za opracowanie nowoczesnego systemu organizacji praktyk nauczycielskich śródrocznych i ciągłych dla dziewięciu roczników studiów polonistycznych (ok. 600 osób) stacjonarnych, niestacjonarnych, podyplomowych
  i uzupełniających (2006)
• III stopnia za monografię naukową pt. Uczeń w roli publicysty. Przygotowanie piętnastolatków do życia społecznego w kształceniu polonistycznym (2006)
• III stopnia za uzyskanie doktora habilitowanego (2015)
• Nagroda Rektora za działalność organizacyjną na rzecz uniwersytetu (2023)
• Nagroda Rektora za znaczące osiągnięcia naukowe i wysoko punktowane publikacje, IDUB „Excellence Motivation” (2024)