dr Katarzyna Maria Pławecka

Katarzyna Maria Pławecka – pochodzi z Ziemi Limanowskiej. W tym regionie spędziła dzieciństwo oraz spotkała „najpierwszych” nauczycieli w trakcie swojej edukacji (Szkoła Podstawowa w Kamionce Małej, I Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Orkana w Limanowej). Od 1993 roku jest związana z Krakowem. W ciągu sześciu lat studiów ukończyła  dwa kierunki i zdobyła tytuły: magistra bibliotekoznawstwa i informacji naukowo-technicznej ( 1998 r.) oraz magistra filologii polskiej (1999 r.).

Doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa (od 2009 roku); adiunkt w Katedrze Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego; członkini Centrum Badań nad Kulturą i Edukacją Regionalną. Ponadto: współorganizatorka cyklicznych Jesiennych Szkół Dydaktyków Literatury i Języka oraz w 2024 roku (wspólnie z prof. UKEN, dr. hab. Markiem Pieniążkiem i mgr Marią Stachoń) ogólnopolskiej konferencji naukowej: Twórczość literacka w lokalnych ośrodkach kultury. Kluby- poetyki- edukacja- upowszechnianie; sekretarz Instytutowej Komisji Rekrutacyjnej [kilku edycji]; opiekun studiów stacjonarnych [od 2003 roku do nadal]; praca nad SID [System Informacji Dydaktycznej IFP] oraz ECTS [w latach 2005-2006]; koordynator prac Działu Karier i Promocji UP [2009, 2010]; członkini Wydziałowej Komisji Wyborczej na kadencję 2012-2016; członkini Instytutowej Komisji Rekrutacyjnej w latach 2020-2024; w ostatnich latach recenzowała artykuły do czasopism naukowych.

Opublikowała monografię autorską pt.: Przygotowanie polonistyczne uczniów wiejskich gimnazjów w perspektywie dalszego kształcenia (na przykładzie gminy Laskowa),Kraków 2013. Ponadto autorka kilkudziesięciu publikacji z zakresu: samokształcenia w edukacji polonistycznej, aspiracji edukacyjnych uczniów, kształtowania wrażliwości humanistycznej współczesnej młodzieży, aksjologicznego wymiaru dziedzictwa kulturowego regionu, regionalizmu w polonistyce szkolnej i akademickiej, literatury i kultury pogranicza w edukacji międzykulturowej, dydaktycznych aspektów czytania przestrzeni literackiej, wykorzystania fotografii na lekcjach języka polskiego, kształcenia regionalnego w nauczaniu języka polskiego w szkołach podstawowych i średnich.

W 2019 roku ukończyła Szkołę Tutorów Akademickich Collegium Wratislaviense i uzyskała Certyfikat Tutora.

Funkcje pełnione w komisjach, zespołach, redakcjach czasopism, stowarzyszeniach i innych gremiach naukowych (stan obecny)

Członkini:

1. Rady Instytutu Filologii Polskiej
2. Instytutowej Rady ds. Jakości Kształcenia dla kierunku filologia polska
3. Centrum Badań nad Kulturą i Edukacją Regionalną
4. Instytutowej Komisji Rekrutacyjnej (kadencja: 2021-2024)
5. Zespołu Redakcyjnego czasopisma naukowego „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”

Ponadto:

Kierownik Praktyk Pedagogicznych w szkołach podstawowych na kierunku filologia polska (specjalność nauczycielska) w latach: 2012/2013, od 2016 roku  do nadal

Opiekun Studentów studiów stacjonarnych w ostatnich latach na kierunkach:  KiWoM (od marca 2023 r. do czerwca 2024; FILOLOGIA POLSKA (specjalność nauczycielska) od października 2024 r. do nadal.

Współpraca międzynarodowa, udział w projektach międzynarodowych:

1. Prowadzenie cyklu zajęć dla studentów filologii polskiej Wileńskiego Uniwersytetu Edukologicznego (Vilnius Pedagogical University, 17-24 września 2017r.) w ramach programu Erasmus.
2. Udział w Międzynarodowej Konferencji Naukowej: Kčítaniu jeden krok – o prebudení lásky k čítaniu z pohľadu súčasnej poľskej praxe: Rozvijanie citatelskej gramotnosti deti a mladeže/ POLSKO-SLOVENSKO INTERREG. Transgraniczna spójność kulturalna, Oravská knižnica Antona Habovštiaka v Dolnom Kubíne (2018 r.)

Granty, projekty badawcze (koordynacja i udział):

Uczestnictwo w realizacji projektu „KOMPETENTNY NAUCZYCIEL – MISTRZ I WYCHOWAWCA” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego (w latach 2018-2023).

Prowadzone kursy:

Dydaktyka języka polskiego w szkole podstawowej wraz z praktyką śródroczną; Projektowanie procesu kształcenia w szkole podstawowej; Czytanie kultury regionu;  Projektowanie zajęć z edukacji regionalnej; Ewaluacja procesu kształcenia w szkole podstawowej; Projektowanie sytuacji tekstów kultury; Praca z uczniem ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi; Multimedia w pracy polonisty; Seminarium dyplomowe.

Najważniejsze publikacje naukowe

Monografia autorska:

Katarzyna Pławecka, Przygotowanie polonistyczne uczniów wiejskich gimnazjów w perspektywie dalszego kształcenia (na przykładzie gminy Laskowa), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2013.

Problem efektywności kształcenia w gimnazjach wiejskich – w aspekcie przygotowania młodzieży do samokształcenia – nie został do tej pory dogłębnie zbadany i opisany. Problematyka badań w monografii została szeroko zakrojona. Autorka stara się uwzględnić wiele różnych czynników, warunkujących polonistyczne przygotowanie uczniów i zdiagnozować wpływ tych czynników na postawy życiowe młodzieży wiejskiej, związane z wyborem dalszej drogi kształcenia. ISSN 0239-6025, Prace Monograficzne nr 680.

Współredaktor (wspólnie z prof. UKEN, dr. hab. Pawłem Sporkiem) czasopisma naukowego ,„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”, nr 12, Kraków  2021.

Rozdziały i artykuły w monografiach zbiorowych (w wyborze):

1] Pamięć Limanowszczyzny. Lekcja dialogu między literaturą międzywojenną a współczesną antropologią polonistyczną,  „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”,  2018, t. 27, s. 55-78.

2] Doświadczanie miejsca w wychowaniu do wartości (na przykładzie wypowiedzi studentów z Polski i Litwy), [w:] Polonistyka i świat wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość, red. M. Marzec-Jóźwicka, A. Karczewska, S. J. Żurek, przy współpracy M. Nowak, Lublin 2019, Wydawnictwo KUL, s. 637-650.

3]Samokształcenie w edukacji polonistycznej wobec wyzwań związanych z reformą szkoły oraz opinii ósmoklasistów,„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis.Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguage Polonae Partinentia” 2019, z. 10, s. 210-227.

4] Od empatii do sprawczości. Jak kształtować wrażliwość młodzieży we współczesnej szkole?, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2020, nr 1, s. 253-270.

5]Więź z miejscem. Wokół pracy z utworami Doroty Terakowskiej w szkole podstawowej,  [w:] Imaginautka zaangażowana. Twórczość i biografia Doroty Terakowskiej z perspektywy XXI wieku, red. naukowa K. Slany i K.  Wądolny-Tatar, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2021,  s. 298-313.

6] Kapitały” lokalności w świecie globalnym albo pomnik przeszłości – „[…] Historie ze Spisza” na lekcjach języka polskiego, [w:] Lekcja POLSKI(ego). Praktyki edukacyjne wobec niepokojów XXI wieku, T. 1, Narracje tożsamościowe w edukacji polonistycznej, red. A. Gis, K. Koc, M. Kwiatkowska-Ratajczak, M. Wobalis, Poznań 2021, s. 449-464.
7] Pogranicze jako miejsce kulturalnego wrzenia, dialogu oraz dyskursów tożsamościowych – rozpoznanie polonisty, [w:] Tożsamość na styku kultur, t. 4. Wilno, red. I. Masojć, H.  Sokołowska, Kraków 2021, s. 63-90.

8] Literacko-kulturowy obraz „małej ojczyzny” Kazimierza Brodzińskiego oraz  jego współczesny potencjał edukacyjny w szkołach podstawowych (na pograniczu powiatów bocheńskiego i limanowskiego), [w:] Dobra szkoła. Edukacyjne rozważania nad pewną nieoczywistością: księga jubileuszowa dedykowana Profesor Marii Kwiatkowskiej-Ratajczak na czterdziestopięciolecie pracy naukowej i dydaktycznej, red. naukowa A. Gis, K. Koc, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2024, s. 323-346.

9] Człowiek i miejsce w edukacji polonistycznej – między tworzeniem więzi a nakładaniem więzów, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguage Polonae Pertinentia” 2024, nr 15, s. 543-560.

10] How to shape the identity of young people by implementing an educational project? In the footsteps of a lost long toed shoe in old and contemporary Krakow (Jak kształtować tożsamość młodzieży, realizując projekt edukacyjny? Śladami zaginionej ciżemki po dawnym i współczesnym Krakowie), „Seminare. Poszukiwania Naukowe” 2024, nr 45 (2), s. 1-16.

Udział w konferencjach (10 najważniejszych):

1] Cierpienie − „przejmująca lekcja” człowieczeństwa…Międzynarodowa konferencja naukowa: Lęk – ból – cierpienie w tekstach wielkich twórców kultury polskiej XX I XXI wieku, Akademia Pomorska, Ustka 5-7 czerwca 2014 r.

2] Fotografie Klementyny Zubrzyckiej-Bączkowskiej jako do-świadczenie regionu (na przykładzie wystawy – „Światło-czułe świadectwo. Skarb z Limanowej”)/ Ogólnopolska konferencja naukowa: „Czytanie Dwudziestolecia IV”, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, 25-26 września 2014 r.

3] Pamięć Limanowszczyzny w międzywojennej twórczości Władysława Dunarowskiego/   Ogólnopolska konferencja naukowa: Proza dwudziestolecia międzywojennego z dzisiejszej perspektywy, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie,  2- 3 marca 2017 roku.

4] Jak w nowoczesnej szkole  kształtować wrażliwość młodego człowieka? Od empatii do wrażliwości „ku sprawczości”/ Ogólnopolska konferencja naukowa: Szkoła i polonistyka szkolna wobec przemian XXI wieku, Uniwersytet Łódzki, 25-26.09.2017 roku.

5] Doświadczanie miejsca w wychowaniu do wartości (na przykładzie wypowiedzi studentów z Polski i Litwy)/ III Kongres Dydaktyki Polonistyczne: Polonistyka w świecie wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 22-25 listopada 2017 roku.

6] O rozbudzaniu miłości do lektury (i miejsca) z perspektywy nowoczesnej praktyki polonistycznej/ Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa: Życie bez  miłości jest (nie)możliwe, Uniwersytet Rzeszowski, 24-25 maja 2018 r.

7] Pogranicze polsko-słowackie jako miejsce kulturalnego wrzenia, dialogu oraz dyskursów tożsamościowych (na przykładzie mikroregionów: limanowskiego i orawskiego) Międzynarodowa Konferencja Naukowa: Tożsamość na styku kultur, Wilno, Uniwersytet Witolda Wielkiego, Akademia Edukacji, 17-18 października 2019 r.

8] „Kapitały” lokalności w świecie globalnym/ IV Kongres Dydaktyki Polonistycznej:  Lekcja polskiego. Praktyki edukacyjne wobec niepokojów XXI wieku,  Collegium Maius, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu, 20-23 listopada 2019 r.

9] Człowiek i miejsce w edukacji polonistycznej – między tworzeniem więzi a nakładaniem więzów/ XX JESIENNA SZKOŁA DYDAKTYKÓW LITERATURY I JĘZYKA POLSKIEGO: Podmiotowość ucznia i nauczyciela polonisty – idee a rzeczywistość, UKEN w Krakowie, 23-24 listopada 2023 roku.

10] Śladami zaginionej ciżemki po dawnym i współczesnym Krakowie/ Ogólnopolska konferencja naukowa: Twórczość literacka w lokalnych ośrodkach kultury. Kluby – poetyki – edukacja – upowszechnianie, MOK w Olkuszu, 21-22 listopada 2024 roku.

Współpraca z instytucjami naukowymi, oświatowymi, społecznymi i kulturalnymi:

 Współpracuje ze szkołami Małopolski w ramach organizacji studenckich praktyk pedagogicznych (śródrocznych i zawodowych); dwukrotnie (2018r., 2019r.,) pełniła funkcję przewodniczącej jury Powiatowego Konkursu Poezji ks. Jana Twardowskiego „Śpieszmy się kochać ludzi…”, a w 2024 roku uczestniczyła w pracy tejże Komisji Konkursowej (konkurs recytatorski od lat organizują wspólnie Zespół Szkolno-Przedszkolny w Laskowej oraz Gminny Ośrodek Kultury Sportu i Turystyki w Laskowej); uczestniczyła także w pracach Komisji Konkursowej VIII Powiatowego Konkursu Poetyckiego im. Zosi Smreczyńskiej, który odbył się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Limanowej w 2019 roku;  brała również udział w obchodach Święta Szkoły im. Jana Matejki w Kamionce Małej. W ramach uroczystości wygłosiła wykład  M jak Matejko albo M jak Miłość do języka polskiego. Ponadto oceniła twórcze wypowiedzi uczniowskie i wytypowała zwycięzców w konkursie poetyckim „Wiosna, ach to Ty…” (2019 r.)

Realizuje także różne projekty edukacyjne: 1) „Czytam, więc jestem…” – czyli moc lekcji języka polskiego w ramach projektu „Tydzień Bibliotek 2014 – „Czytanie łączy pokolenia”, UP im. KEN w Krakowie; 2) „Odkrywamy tajemnice dworu szlacheckiego w Laskowej”. Wspólnie z Gminnym Ośrodkiem Kultury Sportu i Turystyki w Laskowej oraz dziedzicem dworu Michałowskich współorganizowała (od 2015 r. do 2019 r.) cykliczne spotkania edukacyjno-kulturalne dla młodzieży szkolnej, popularyzując literaturę i kulturę regionu limanowskiego. Ponadto w maju 2024 roku realizowała innowacyjny projekt edukacyjny IFP UKEN w Krakowie oraz  SP nr 7 w Krakowie „TROPAMI WAWRZUSIA SKOWRONKA”. Został on zaplanowany jako wspólne Studentów II roku specjalności nauczycielskiej oraz Uczniów klas siódmych (7a, 7b) podążanie śladami (nie)zwykłych miejsc po Krakowie. Potencjał lektury, Historia żółtej ciżemki Antoniny Domańskiej, pozwalał odkryć i zestawić przestrzeń literacką z rzeczywistością, dokonać wizualizacji elementów świata przedstawionego w powieści. Doświadczanie miejsc literackich i realnych wzmacniało także przeżycie intelektualne i emocjonalne młodzieży, sprzyjało budowaniu świadomości historycznej poprzez pogłębianie wiedzy na temat ważnych postaci oraz wydarzeń, które rozgrywały się w średniowiecznym Krakowie. Proponowane działania edukacyjne służyły pogłębianiu wiedzy Uczniów na temat „małej ojczyzny”, wzmacniały poczucie więzi lokalnej.

Odznaczenia i nagrody:

Nagroda Rektora – zespołowa II stopnia za podręcznik pt.: „Drogi i ścieżki polonistyki gimnazjalnej”, Kraków, dnia 14 października 2002 r.

Nagroda Dyrektora Instytutu IFP za prace na rzecz Instytutu Filologii Polskiej, Kraków 2004 r.

Nagroda Rektora – zespołowa II stopnia za pracę zbiorową, pt.: „Kształcenie sprawności językowej i komunikacyjnej. Obraz badań i działań dydaktycznych”, Kraków dnia 14 października 2006 r.

Dyplom uznania Wójt Gminy Laskowa oraz Przewodniczącej Rady Gminy Laskowa za „podejmowane działania na rzecz rozwoju i promocji Gminy Laskowa oraz jej dziedzictwa kulturowego”, Laskowa 2013 r.

Dyplom „Przyjaciela Przedszkola Samorządowego w Laskowej”, Laskowa 2016r.

Medal Brązowy za Długoletnią Służbę z dnia 28 września 2018 roku, podpisany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Linki zewnętrzne:

https://www.laskowa.pl/aktualnosci/edukacja/2024/xix-edycja-powiatowego-konkursu-poezji-ks-jana-twardowskieogo-spieszmy-sie-kochac-ludzi

https://www.laskowa.pl/aktualnosci/edukacja/2019/xvi-edycja-powiatowego-konkursu-poezji-ksiedza-jana-twardowskiego-spieszmy-sie-kochac-ludzi-juz-za-nami

https://limanowa.in/urzedy/poznalismy-zwyciezcow-viii-konkursu-poetyckiego-im-zosi-smreczynskiej/6831#goog_rewarded

https://www.laskowa.pl/aktualnosci/kultura/2019/odkrywamy-tajemnice-dworu-michalowskich-w-laskowej

https://sp7.pl/wizyta-siodmoklasistow-z-sp-7-na-wawelu-i-w-bazylice-mariackiej,202,pl