Przejdź do menu Przejdź do treści
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej
w Krakowie

dr Ewelina Jarosz

dr Ewelina Jarosz

Adiunktka

Katedra Mediów i Badań Kulturowych

ewelina.jarosz@uken.krakow.pl

pok: 543

https://underwateractivism.com/

ORCID: 0000-0002-1964-4303

publikacje:


Dr Ewelina Jarosz, adiunktka w Katedrze Mediów i Badań Kulturowych Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, podwodna artywistka, doktorat w dziedzinie nauk humanistycznych w zakresie historii sztuki obroniła na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, współpracowała z Ośrodkiem Studiów Amerykańskich UW, Uniwersytetem Artystycznym w Poznaniu, Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku, publikowała teksty w czasopiśmie Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej, Magazynie RTV, Kulturze u Podstaw, Czasie Kultury, Szumie, Springerin, Contemporary Links, Artluku, Femce, Fragile, stypendystka Fundacji Kościuszkowskiej, Clifford and Mary Corbidge Trust,


Zainteresowania badawcze: feministyczny nowy materializm, błękitna humanistyka, błękitne media, hydrofeminizm, artywizm, sztuka queer, sztuka ekologicznie zaangażowana.

 

Pełnione funkcje:
Członkini Komisji ds. Jakości Kształcenia

 

Prowadzone kursy:

  • Wstęp do medioznawstwa
  • Praca z tekstem naukowym
  • Wykluczenie kulturowe i profilaktyka
  • Praktyki adaptacyjne w kulturze współczesnej
  • Kultura czasu wolnego
  • Organizacja i promocja imprez kulturalnych
  • Interpretacja dzieła malarskiego w kontekstach literackich
  • Polityka antydyskryminacyjna w mediach
  • Współczesne instytucje kultury
  • Edukacja kulturowa i medialna

 

Najważniejsze publikacje:

 

Monografie, artykuły w czasopismach naukowych:

  • Utrata i pustka? Ponowoczesny model recepcji malarstwa barwnego pola, Wydawnictwo Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata/TAKO, Warszawa-Toruń 2021
  • Medialne reprezentacje podwodnego świata a projekt Cyfrowego Archiwum Błękitnej Humanistyki, „Studia de Cultura”, 13(3)2021, s .31-47
  • Błękitna humanistyka: kultura, sztuka i wspólnota, „Przegląd Kulturoznawczy” 2(48)2021, s. 7-14.
  •  Hydro-sztuka w Polsce z perspektywy błękitnej humanistyki jako tratwy ratunkowej wobec katastrofy ekologicznej, „Przegląd Kulturoznawczy” 2(48)2021, s. 284-318
  • ‘Echo Park’ Agnieszki Grodzińskiej i feministyczny dyskurs reprodukcji, „Sztuka i Krytyka. Komunikat Zarządu Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata” nr 1/2021, s. 33-46.
  • Tam, gdzie pustka obficie porasta roślinnością: projekt malarstwa zaangażowanego,  „Czas Kultury” 3/2020, s. 169-176.
  • Magnigrafika dla nadempatycznych: stany chorobowe wspólnot emancypacyjnych a kulturowo-artystyczne praktyki wystawiennicze na temat chorób przewlekłych. 
  •  „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” nr 26/2020, https://www.pismowidok.org/pl/archiwum/26-empatyczne-obrazy/magnigrafika-dla-nadempatycznych (dostęp: 24.09.2020).
  • Figury nieprzedstawialnego. Historia recepcji sztuki Barnetta Newmana przedstawiona za pomocą tańca,, „Zeszyty Artystyczne” nr 33/2018, Poznań 2018, s. 89-102.
  • Figury nieprzedstawialnego. Ponowoczesny model temporalności historii sztuki a kwestia podmiotowej perspektywy wynikającej z dyskursu mniejszościowego, [w:] Czasowość w polskiej sztuce i historii sztuki po 1945 roku. Materiały II-ego Seminarium Dłużewskiego, red. J. Banasiak, Fundacja Kultura Miejsca, Warszawa 2018, s. 129-146.
  • SCUM w kraju nad Wisłą. O roli lesbijskiej bojówki w ‘polish horror story’, w: Antywzorce w sztuce współczesnej, red. K. Sikorska, Poznań 2018, s. 21-41.
  •  Narracja ofiary czy mocny, nieheteronormatywny podmiot kobiecy, w: (Nie)chciana tożsamość, red. K. Lewandowska,  M. Maciudzińska-Kamczycka, C. Lisowski, J. W Sienkiewicz, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016, s. 207-218.
  • Prekarna sytuacja doktorantek z uwzględnieniem szczególnego usytuowania kobiet nieheteronormatywnych, „Zeszyty Artystyczne” nr 28/2016, Poznań, s. 67-86.
  • Czekając na Godota. O sytuacji absolwentek uczelni artystycznych w Polsce, w: Wracając do źródeł. Absolwenci fotografii UAP, red. M. Michałowska, Poznań 2015, s. 65-90.
  • Trzej mężczyźni. Glokalizacje płci i władzy w twórczości Marcina Berdyszaka, Huberta Czerepoka i Rafała Jakubowicza, w: Płeć i władza w kontekstach historycznych i współczesnych, pod red. Moniki Anny Kubiaczyk i Filipa Kubiaczyka, Acta Humanistica Gnesnensia, vol. 1, Wydawnictwo Naukowe CONTACT/ABC, Gniezno 2014, s. 197-205.
  • O potrzebie rozszczelniania polskiej historii sztuki w kontekście sztuki współczesnej, tekst napisany wraz z prof. Izabelą Kowalczyk, w: Założenia przedwstępne w badaniu polskiej sztuki współczesnej. Materiały I-szego Seminarium Dłużewskiego, red. J. Banasiak, Fundacja Kultura Miejsca, Warszawa 2015, s.169-190.
  • ’Newman’: Trickster in Every Sense of the Word!  w: Trickster Strategies in the Artists’ and Curatorial Practice, ed. A. Markowska, Polish Institute of World Art Studies & Tako Publishing House, Warsaw-Toruń 2012, s. 189-195.

 

Teksty do katalogów, redakcja:

 

  • Work Hard. Play hard. Malarz z powołania w epoce smartfonów, w: Smart Canvas. Malarstwo Rafała Labijaka, red. E. Jarosz, tłum. I. Kołbon, kat. wyst. Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Sopot 2020, s. 7-17 (katalog liczy 95 stron).
  •  Uczta Babette w czasach atrofii społecznych więzi, w: Międzyjęzyk, red. Anna Królikiewicz, tłum. S. Gauger, Wydział Malarstwa ASP w Gdańsku  i  Wydawnictwo Doczute, Gdańsk 2019, s. 113-122.
  •  Meandry stylu sygnaturowego albo o zmieniających się kryteriach odczytania malarstwa Beaty Ewy Białeckiej, w: Beata Ewa Białecka. Ave Kobieta. Wystawa retrospektywna, kat. wyst., Muzeum Narodowe w Gdańsku, Gdańsk 2018, s. 178-193.
  •  Blur & Brushstroke. O czasoprzestrzennych grach w malarstwie Mateusza Piestraka, kat. wyst., red. K. Kucharska, Assemby Foundation 2017, s. 28-31.
  • Dyskretny urok kserografii, w: Hard Light in the Light Heat, Galeria Sztuki Wozownia, Toruń 2015.
  •  Alternatywne modele wiedzy. Ple ple w: Alternatywne modele wiedzy, red. M. Wasilewski, Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2014, s. 122-143.
  •  W poszukiwaniu znaków czasu: o toruńskiej kolekcji CSW ‘Signum Temporis’ w: Kolekcja Toruńska. Zbiory Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu, red. A. Markowska, Toruń 2013 (wersja polsko-angielska), s. 45-65 (jestem również autorką not o artystach zawartych w tej publikacji).
  • Art Hysterics of Przyjemski, w: Leszek Przyjemski. Nieistniejąca przytakująca galeria „Tak” 1970-1074. Instytut Badań Obojętnych przy Nieistniejącej Przytakującej Galerii „Tak”, Die Gaskammer der Kunst 1981-2012, Museum of Hysterics 1968-2012, Galeria Miejska „Arsenał” w Poznaniu, Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” w Toruniu, Toruń 2012.

 

Krytyka artystyczna, publicystyka:

 

  • Czas Kultury 5/2022, Praca udostępniania i empatii, https://czaskultury.pl/artykul/praca-udostepniania-i-empatii/  (dostęp: 10.03.2022)
  • Czas Kultury, O dwóch siłach skłaniających do transformacji kultury w Polsce, https://czaskultury.pl/artykul/o-dwoch-silach-sklaniajacych-do-transformacji-kultury-w-polsce/?fbclid=IwAR3_86D3OQDTSUF7G9htlJtMd_zlFJOjsxipjUYDmuQZCr1yp98GUALWMHw (dostęp: 24.06.2021)
  • Magazyn RTV, redakcja numeru, oraz tekst napisany wspólnie z Zofią nierodzińską, Śmieciologia, majsterkowanie i serwisowanie http://magazynrtv.com/wydanie-1/ (dostęp: 29.01.2020)
  • Magazyn RTV, redakcja numeru, oraz tekst napisany wspólnie z Zofią nierodzińską, Między estetyczną kontemplacją a apokaliptyczną rezygnacją jest przestrzeń na działanie http://magazynrtv.com/wydanie-2/ (dostęp: 29.01.2020)
  • Czas Kultury, Co ludzie powiedzą? Twarzą w twarz z lesbiją, 23.05.2019 http://czaskultury.pl/czytanki/co-ludzie-powiedza-twarza-w-twarz-z-lesbijka/ (dostęp: 29.01.2020)
  • Kultura u Podstaw, spis tekstów napisanych w 2018 i 2019 r: Darcie szat o Poznań: między feministycznym etosem a patosem zachowawczym; Nocne motyle bez wieści na wystawie „Lochy Arsenału”; Długie postscriptum do końca świata, cz. I, II, III ; Ludzie zamiast bóstw: Płonąca Mumia i Otwarta Starołęka; Ekstazy, orgazmy i toasty. Elektryzujące obiekty Macieja Olszewskiego; Działka na Marsie; Przemyślmy nasze podróże przez życie, cz. I, II; Emocje popychają nas do działania. Rozmowa z Moniką i Hubertem Wińczykami;  Kolektywne rysowanie wolności. Rozmowa z Pauliną Skorupską i Danielą Lisowską; Imaginarium sufrażystek (100 lat praw wyborczych kobiet); Studenci UAP działają! Od przeprosin do sprawczości; Tożsamościowe machlojki Recenzja książki „Sztuka podręczna Wrocławia. Od rzeczy do wydarzenia”; Bez kompleksu „peryferyjnego muzeum”. Rozmowa o Muzeum Okręgowym w Lesznie; Gwarancja ochrony przed chaosem. Jadwiga Sawicka w Galerii Ego; Deglet Nour. O fotografowaniu Algierii. Rozmowa z Tytusem Grodzkim; Szczęście powiedziało „Nie szukaj mnie”. Rozmowa z Anastasią Pataridze; Ćwiczenia ze społecznej rehabilitacji. Recenzja spektaklu „Rewolucja, której nie było”; Strefy komfortu / zony strachu; Romantyczne BDSM w Muzeum Narodowym. Recenzja wystawy „Choroba jako źródło sztuki”; Na tropach yeti i helołsów. Rozmowa z Sonią Rammer; W Koninie i Nowym Delhi są moje korzenie. Rozmowa z Gauri Sharmą.  https://kulturaupodstaw.pl/tag/ewelina-jarosz/ (dostęp: 29.01.2020)

 

Udział w konferencjach krajowych i zagranicznych z referatem (wybór):

23.10.2020 Jeśli sam siebie nie będzie widział. Badanie artystyczne ekspresjonizmu abstrakcyjnego w projekcie Echo Park Agnieszki Grodzińskiej. Ogólnopolska konferencja naukowa Czy badania artystyczne? Wrocław 22-23.10. Organizator: Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Kolektyw ¿CBA ?

 

10.02.2018 W swojej ocenie mojego malarstwa byłeś rażąco niesprawiedliwy. Wzorce zapóźnionego sukcesu na przykładzie malarek „Szkoły Nowojorskiej”. II Seminarium Feministyczne, lokal_30, Warszawa. Organizatorki: prof. Agata Jakubowska, Magdalena Ujma, galeria lokal_30.

 

28-29.09.2017 Figury nieprzedstawialnego. Choreograficzna recepcja sztuki Barnetta Newmana Skoki na teorię. I seminarium z pogranicza sztuki i filozofii w Strzeszynku. Organizator: Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu.

 

11-12.05 2015, (Nie)chciana tożsamość, Interdyscyplinarne Sympozjum. Wystąpienie: Narracja ofiary czy mocny nieheteronormatywny podmiot kobiecy? Organizator: Centrum Sztuki Współczesnej  Znaki Czasu w Toruniu.

 

6-8.02. 2015 II Seminarium Dłużewskie, Czasowość w polskiej sztuce i historii sztuki po 1939 roku, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, wystąpienie: Figury nieprzedstawialnego: alternatywny model temporalności. Organizator: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie.

 

6-8.02. 2014 I Seminarium Dłużewskie, Przedwstępne założenia w badaniu polskiej sztuki najnowszej, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, wystąpienie: O potrzebie rozszczelniania polskiej historii sztuki w kontekście sztuki współczesnej, tekst napisany wraz z prof. UAP Izabelą Kowalczyk (w druku). Organizator: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie.

 

22-23.11. 2012 udział w LXI Ogólnopolskiej Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki w Warszawie, Współczesność – historia nieznana, wystąpienie: Koji Kamoji: udomawianie czasu. Organizator: Stowarzyszenie Historyków Sztuki w Warszawie.

 

07-08.11.2012 Ogólnopolska konferencja naukowa Płeć i władza. Historyczne konteksty, współczesne krytyki, nowe perspektywy, wystąpienie:  Trzej mężczyźni: Marcin Berdyszak, Hubert Czerepok i Rafał Jakubowicz. Organizator: Instytut Kultury Europejskiej w Gnieźnie.

 

5-8.11.2009  IV Środkowo Europejskie Forum Doktorantów Historii Sztuki Historia Sztuki w dobie globalizacji; wystąpienie: Miejsce obrazu w czasie: Mark Rothko „Untitled” (1949). Organizator: Uniwersytet Wrocławski.