dr hab. prof. UKEN Paweł Sporek

Profesor Uczelni
Katedra Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego
pok: 555
ORCID: 0000-0001-6055-6199
publikacje:
Posiadane dyplomy, stopnie naukowe, miejsca i lata ich uzyskania:
- 2002 – dyplom ukończenia studiów specjalnych z zakresu dziennikarstwa (Akademia Pedagogiczna im. KEN
w Krakowie) - 2003 – dyplom magistra filologii polskiej (Akademia Pedagogiczna im. KEN w Krakowie)
- 2007 – dyplom doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa (Akademia Pedagogiczna im. KEN w Krakowie)
- 2019 – dyplom doktora habilitowanego (Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie)
Zatrudnienie w jednostkach edukacyjnych i naukowych:
- 2002-2009 – nauczyciel w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 52 w Krakowie (Szkoła Podstawowa nr 141, Gimnazjum nr 77).
- 2004-2005 – wykładowca w Centrum Kształcenia Dorosłych w Krakowie .
- 2006-2009 – nauczyciel w I Małopolskim Centrum Edukacji w Krakowie. 2005-2012 – nauczyciel akademicki (godziny zlecone) w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie.
- 2008-2018 – nauczyciel w Prywatne Gimnazjum Akademickim nr 6 oraz VIII Prywatne Liceum Ogólnokształcącym.
- Od 1 października 2012 roku – adiunkt w Instytucie Języka Polskiego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
- Od 2020 – zatrudniony na stanowisku profesora Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Współpraca z instytucjami naukowymi, oświatowymi, społecznymi i kulturalnymi:
- współpraca z Komisją Oceny Podręczników Szkolnych Polskiej Akademii Umiejętności;
- współpraca z Regionalnym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach;
- w latach 2007 – 2008 sekretarz w czasopiśmie „Nowa Polszczyzna”; współpraca z miesięcznikiem „Polonistyka”;
- w latach 2019-2021 sekretarz redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”
- udział w pracach komisji Małopolskiego Konkursu Języka Polskiego;
- współpraca z licznymi szkołami Krakowa w ramach organizacji zawodowych praktyk studenckich; lekcje otwarte i seminaria dla Liceum Ogólnokształcącego w Żywcu;
- współpraca z Akademią Sztuki Wojennej w Warszawie (warsztaty dla doktorantów; współpraca redakcyjna);
- współpraca z Wydawnictwem Nowa Era,
- od 2024 roku redaktor naczelny czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”.
Pełnione funkcje (bieżące):
- redaktor naczelny czasopisma ,,Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”;
- recenzent czasopism: ,,Polonistyka. Innowacje”; ,,Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”, ,,Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova”, ,,Didakticke Studie”
- kierownik Sekcji Dydaktycznej Naukowego Koła Polonistów.
Współpraca międzynarodowa, udział w projektach międzynarodowych:
Współpraca z:
- Uniwersytetem Karola w Pradze,
- Uniwersytetem w Ołomuńcu,
- Stowarzyszeniem Polonistów na Litwie,
- Centrum Rozwoju Edukacji na Litwie.
Obecnie prowadzone kursy/przedmioty:
- dydaktyka literatury i języka polskiego wraz z tutoringiem;
- podręcznik jako narzędzie kształcenia;
- literatura i kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego i drugiego;
- spersonalizowana praca z uczniem;
- ewaluacja procesu kształcenia w szkole ponadpodstawowej;
- seminarium dyplomowe (II stopień);
- podstawy dydaktyki języka polskiego.
Wybrane publikacje:
Monografie autorskie:
- Przestrzeń aksjologiczna w wybranych podręcznikach gimnazjalnych do kształcenia literacko-kulturowego (1999-2005),Kraków 2016. https://books-box.com/katalog/wydawnictwo-naukowe-up-uniwersytet-pedagogiczny-w-krakowie/przestrzen-aksjologiczna-w-wybranych-podrecznikach-gimnazjalnych-do-ksztalcenia-literacko-kulturowego-1999-2005
- W stronę lektury. Propozycje tekstów do opracowania lekcyjnego dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjów, Kraków 2017. http://www.wydawnictwoup.pl/649/W-strone-lektury-Propozycje-tekstow-do-opracowania-lekcyjnego-dla-uczniow-szkol-podstawowych-oraz-gi.html
- Swobodne wypowiedzi w kształceniu literacko-kulturowym, Kraków 2021. https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/12443
- Od personalizacji do tutotrinGu w uniwersytecie i szkole: o kształceniu nauczycieli języka polskiego, Kraków 2023 [książka napisana we współautorstwie z Danutą Łazarską].
Prace pod redakcją:
- Powrót do Ojczyzny? Patriotyzm wobec nowych czasów. Kontynuacje i poszukiwania, red. C. Smuniewski, P. Sporek, Warszawa 2017.
- numery czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia” [2018, 2021, 2023].
Wybrane artykuły w czasopismach i rozdziały w monografiach wieloautorskich:
- Uczeń jako Inny, nauczyciel jako Inny. Edukacyjny dialog w przestrzeni wspólnych oraz odmiennych doświadczeń osobistych i kulturowych na tle filozoficznej koncepcji człowieka Józefa Tischnera, „Podstawy edukacji”. Trendy cywilizacyjne, 2014, t. VII, s. 275-284.
- In search of a common language. Teacher and student in educational space, „Journal of Language and Cultural Education”, 2016, 4(2), s. 82-102.
- Co czytać we współczesnej szkole? Wobec kanonu – kryteria doboru lektury (szanse, możliwości, zagrożenia), [w:] Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie. Powszechność i elitarność polonistyki, 2, red. E. Jaskółowa, D. Krzyżyk, B. Niesporek-Szamburska, M. Wójcik-Dudek, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016, s. 87-100.
- W poszukiwaniu sensu życia. „Sunset Limited” Cormaca McCarthy’ego jako dramat o ludzkim byciu w świecie, [w:] Literatura współczesna w edukacji polonistycznej. T. 2, Interpretacje, wartości, konteksty, U. Kopeć, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2017, s. 11-28.
- Organization of School Reading: the Role and Significance of Students’ Open Interpretations (swobodne wypowiedzi),„Journal of Language and Cultural Education” 2018, 6 (1), s. 128-144
- Warstwa aksjologiczna w podręcznikach do języka polskiego, [w:] Języka a edukacja, t. IV, red. J. Nocoń, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2015, s. 73-86.
- Treści językowe w Podstawie programowej do języka polskiego w szkole podstawowej, „Didacticke Studie” 2017, rocznik 9, nr 2, s. 67-83.
- By myśleć, przeżywać, doświadczać…, ,,Konteksty Kultury” 2019, 16, z. 4, s. 526-540.
- Swobodne wypowiedzi w procesie wychowania do lektury, [w:] Lektura wobec wyzwań współczesności, D. Krakut, A. Kucharska-Babula, Rzeszów 2020, s. 143-154.c
- ,,Rzadko na moich wargach…”. Jana Kasprowicza głos sprzeciwu wobec profanacji idei patriotycznej i afirmacja umiłowania rodzimego kraju, [w:] Powrót do Ojczyzny?, C. Smuniewski, P. Sporek, wyd. II, Warszawa 2021.
- Żywioł nauczycielski w działania, [w:] Człowiek wobec żywiołów: perspektywa interdyscyplinarna, Słupsk 2022, s. 271-286.
- Zagadnienia językowe na egzaminie ósmoklasisty, ,,Didakticke Studie” 2023, T. 15, nr 1, s.83-98.
- Personalizacja w kształceniu szkolnym – z doświadczeń nauczyciela i opiekuna praktyk zawodowych, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia” 2024, t. XV, s. 145-156.
- Reading comprehension in the Polish examination system (primary school, middle school, high school) and examination sheets, „O dieťati, jazyku, literatúre” 2024, R. 12, s. 8-25.
Link do listy publikacji z lat 2012-2024:
Wybrane konferencje:
- Konferencja (ogólnopolska)Problemy wartości i wartościowania dzieła literackiego w szkole, Łódź – Uniwersytet Łódzki, 22–23.05. 2006.
- Konferencja (ogólnopolska) E- polonistyka,Lublin – Katolicki Uniwersytet Lubelski, 21-22.11.2007.
- Konferencja (ogólnopolska) XV Jesienna Szkoła Dydaktyków Kondycja słowa w edukacji polonistycznej: uczeń – teksty – komentarze – kultura, Kraków – Akademia Pedagogiczna, 7-8.11.2011.
- Konferencja (międzynarodowa) Kongres Dydaktyki Polonistycznej,Kraków – Uniwersytet Jagielloński, 20-23.11.2013.
- Konferencja (ogólnopolska) VII Wiatr od morza. Sensacja, prowokacja, skandal – o przekraczaniu norm kulturowych, Ustka – Akademia Pomorska, 28-30.05.2015.
- Konferencja (międzynarodowa) CLEaR2015: 2nd International Conference on Language and Literature in Education and Research, Praga, 24-26.09.2015.
- Konferencja (ogólnopolska)Uczenie języka ojczystego w czasach (po)nowoczesnych, Opole – Uniwersytet Opolski, 19-20.05.2016.
- Konferencja (międzynarodowa) LLCE 2016: 3rd International Conference on Language and Literature and Culture in Education, Wenecja, 12-14.07.2016.
- Konferencja (międzynarodowa)Nové aspekty v didaktice mateřského jazyka, Praga – Uniwersytet Karola, 02-03.05.2017.
- Konferencja (ogólnopolska) III Kongres Dydaktyki Polonistycznej Polonistyka i świat wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość,Lublin – Katolicki Uniwersytet Lubelski, 22-25.11.2017.
- XIX Jesienna Szkoła Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego, Wobec współczesności – język polski w zreformowanej szkole ponadpodstawowej, 16-17.11.2020.
- Międzynarodowa konferencja naukowa w Ołomuńcu – Aktuální aspekty v didaktice mateřského jazyka a literatury, Uniwersytet Palackiego w Ołomuńcu, 12-13.10.2021.
- XIII Humanistyczny Wiatr od Morza. Cielesność i duchowność. Opozycja czy dopełnienie?, Uniwersytet Słupski, Ustka, 02-04.06.2022.
- Międzynarodowa konferencja naukowa w Pradze – Nové aspekty v didaktice mateřského języka, Uniwersytet Karola w Pradze, 8-9.10.2022.
- V Kongres Dydaktyki Polonistycznej w Gdańsku, Kultura solidarności w przestrzeni edukacyjnej, Uniwersytet Gdański, 19-22.10.2022.
- Międzynarodowa konferencja naukowa w Ołomuńcu – Aktuální aspekty v didaktice mateřského jazyka a literatury, Uniwersytet Palackiego w Ołomuńcu, 10-11.10.2023.
- XX Jesienna Szkoła Dydaktyków Literatury i Języka Polskiego. Podmiotowość ucznia i nauczyciela – idee a rzeczywistość, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, 23-24.11.2023.
- Międzynarodowa konferencja naukowa w Pradze – Nové aspekty v didaktice mateřského języka, Uniwersytet Karola w Pradze, 8-9.10.2024.
- VI Kongres Dydaktyki Polonistycznej we Wrocławiu, Niezgoda – opór – bunt w przestrzeni edukacyjnej, Uniwersytet Wrocławski, 23-25.09.2024.
Działalność popularyzatorska, pedagogiczna i kulturalna:
- Kierownik Sekcji Dydaktycznej Koła Naukowego Polonistów UP Kraków.
- Autor wykładów głoszonych w Liceum Ogólnokształcącym w Żywcu w ramach współpracy szkoły z Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie.
- Praca w Prywatnym Akademickim Centrum Kształcenia (VIII Prywatne Liceum Ogólnokształcące oraz Międzykulturowa Szkoła Podstawowa ,,Otwarty Świat”) w charakterze nauczyciela i opiekuna grup studenckich na praktykach zawodowych.
- Lekcje otwarte dla studentów i pracowników naukowych z Polski i ośrodków zagranicznych.
- Organizacja szkoleń dla nauczycieli i uczniów w ramach fundacji ,,Edukacja z Empatią”.
- Organizacja popularyzatorskiej, cyklicznej konferencji ,,Wiosenna Szkoła Polonistów” przeznaczonej dla nauczycieli języka polskiego.
Odznaczenia i nagrody:
- Medal Komisji Edukacji Narodowej, 2018, przyznany przez Ministra Edukacji Narodowej za „szczególne zasługi dla oświaty i wychowania”.
- Nagroda indywidualna III stopnia Rektora Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, 2018, przyznana za „oryginalne i twórcze osiągnięcia naukowe udokumentowane publikacjami naukowymi”.
- Nagroda indywidualna III stopnia Rektora Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, 2020, przyznana za uzyskanie stopnia doktora habilitowanego.
Linki do stron zewnętrznych:
- Kozicz, Rewolucja lektur, czyli co i jak czytać we współczesnej szkole. Poloniści dyskutują, „Wilno i Wileńszczyzna”, 24. 08. 2018. http://zw.lt/wilno-wilenszczyzna/rewolucja-lektur-czylico-i-jak-czytac-we-wspolczesnej-szkole-polonisci-dyskutuja/
- Wywiad telewizyjny dla Centrum Rozwoju Edukacji na Litwie, 23. 08. 2018 – https://www.youtube.com/watch?v=5dsTIFGUO0g